Veilig hijsen en heffen begint bij betrouwbare keuringen

Foto van Karlijn Strootman
Karlijn Strootman

Hoofdredacteur & Inspirator

Zichtbare én onzichtbare risico’s

Op plekken waar hijs- en hefmiddelen worden gebruikt, is veiligheid geen luxe, maar noodzaak. Toch zijn veel risico’s niet direct zichtbaar. Een touw kan van buiten nog intact lijken, terwijl het van binnen al rafelt. Een lasnaad kan er solide uitzien, maar onzichtbare haarscheurtjes veroorzaken. Regelmatig keuren en inspecteren voorkomt ongelukken en laat zien dat je veiligheid serieus neemt.

Waarom inspecteren niet voldoende is

Inspecteren doe je vaak zelf: een visuele check voor je een kraan of takel gebruikt. Maar alleen inspecteren is niet genoeg. Voor echte zekerheid moet er periodiek gekeurd worden door een erkende vakman. Die kijkt niet alleen naar slijtage, maar controleert ook volgens vastgestelde normen, gebruikt meetapparatuur en levert een onderbouwd rapport op.

Boven de haak of onder de haak?

Bij hijs- en hefmiddelen wordt onderscheid gemaakt tussen wat “boven de haak” en “onder de haak” zit. Boven de haak betekent alles wat vast gemonteerd is: een bovenloopkraan, een takelrail of een portaalkraan. Onder de haak gaat over losse hulpmiddelen zoals kettingen, haken, hijsbanden of spreidbalken. Beide vereisen specifieke aandacht én afzonderlijke keuringen.

Wettelijke verplichtingen

In veel branches ben je wettelijk verplicht om hijs- en hefmiddelen minimaal eens per jaar te laten keuren. Dat geldt zowel voor vaste installaties als voor mobiele toepassingen. Het doel is simpel: risico’s minimaliseren en schade voorkomen. Je voldoet daarmee aan de zorgplicht als werkgever én aan eisen van toezichthouders. Bekijk de site

Wie mag keuren?

Niet iedereen mag zomaar hijs- of hefmiddelen keuren. Daarvoor is specialistische kennis nodig van krachten, belastingen, slijtagepatronen en regelgeving. Keurmeesters zijn opgeleid en gecertificeerd, en werken volgens strikte richtlijnen. Ze controleren objectief, onafhankelijk en volgens een vast protocol. Zo weet je zeker dat de keuring betrouwbaar is.

Wat wordt er gecontroleerd?

Een keurmeester kijkt naar veel meer dan de buitenkant. Denk aan:

  • Materiaalslijtage, zoals scheurtjes of vervorming

  • Veiligheidsvoorzieningen, zoals noodstoppen en eindschakelaars

  • Sluitmechanismen en verbindingen

  • Documentatie, serienummers en lasttabel

  • Eventuele afwijkingen ten opzichte van de oorspronkelijke specificaties

De bevindingen worden vastgelegd in een rapport, inclusief advies voor herstel, vervanging of extra controle.

Wat als iets wordt afgekeurd?

Als een hijsmiddel of kraan wordt afgekeurd, moet het per direct uit gebruik genomen worden. In het keuringsrapport staat waarom, wat er nodig is om het weer veilig te gebruiken en of er een herkeuring moet plaatsvinden. In sommige gevallen is reparatie mogelijk, mits dit gebeurt volgens geldende normen en door een erkend bedrijf.

Keurmerken en certificering

Een goedgekeurd hijs- of hefmiddel krijgt een keuringssticker of certificaat, met daarop de datum van goedkeuring en de geldigheidstermijn. Zo is in één oogopslag zichtbaar of een hijsmiddel veilig gebruikt mag worden. Dit is niet alleen praktisch voor eigen personeel, maar ook belangrijk bij controles of audits.

Preventie boven reparatie

Een keuring is niet alleen een controle, maar ook een moment van preventie. Veel schade ontstaat geleidelijk: een haak die telkens iets schuiner sluit, een kabel die langzaam slijt, een loopkat die niet meer soepel rolt. Door dit vroegtijdig te signaleren, kun je maatregelen nemen voordat het fout gaat. Dat bespaart geld, tijd en risico.

Aansprakelijkheid bij ongevallen

Bij een ongeval met een hijsmiddel wordt altijd gekeken naar onderhoud en keuring. Kun je aantonen dat alles goed is gekeurd? Dan sta je sterker. Ontbreekt zo’n bewijs, dan kan er sprake zijn van nalatigheid, met alle juridische en financiële gevolgen van dien. Ook bij verzekeringen speelt dit een rol: geen geldige keuring betekent vaak ook geen dekking.

Planning en registratie

Goede bedrijven werken met een duidelijk overzicht: welke middelen zijn in gebruik, wanneer zijn ze voor het laatst gekeurd en wat is de volgende keuringsdatum. Met een centraal registratiesysteem voorkom je dat iets vergeten wordt of te laat gekeurd is. Het biedt structuur en rust in de organisatie.

Veilig werken begint met zorg

Wie investeert in veilige hijs- en hefmiddelen, investeert in mensen. Door op tijd te laten keuren, voorkom je incidenten en laat je zien dat je veiligheid belangrijk vindt. Niet alleen voor de wet, maar ook voor het moreel van je team. Want niets is zo belangrijk als aan het eind van de dag gezond naar huis kunnen gaan.

 

Tags en Categorieën: